Hazır giyim sektöründe istihdam ve üretim deprem bölgesinde azaldı
İSTANBUL (İGFA) – Türkiye’nin yaşadığı en büyük deprem felaketinden bir yıl sonra bölgedeki hazır giyim sektörü ilk aylara göre bir toparlanma yaşasa da deprem öncesi günlerin çok uzağında kaldı. Bölümün en kapsayıcı sivil toplum kuruluşu olan Türk Hazır Giyim Sanayicileri Derneği (TGSD) Başkanı Ramazan Kaya, 6 Şubat’ın yıl dönümünde yaptığı açıklamada, hazır giyim bölümünün depremde yaşadığı değişimi rakamlarla ortaya koydu. Bölge bir yıl içinde yaşananları yaşadı.
“KALICI EVLER TAMAMLANANA KADAR DESTEĞİMİZE DEVAM EDECEĞİZ”
Depremde hayatını kaybedenler anılıyor Kaynak, “Ülkemizin yaşadığı bu büyük felakette hayatını kaybedenleri anıyor, ailelerine ve milletimize sağlık diliyoruz, yaralı vatandaşlarımıza bir kez daha geçmiş olsun dileklerimizi iletiyoruz. Kuşkusuz kayıplarımızın telafisi mümkün değil ama bu zorlu süreçte birbirimize destek olmanın, dayanışmanın önemini bir an olsun unutmamalıyız. Elimizden geleni yaparak yaraları hep birlikte iyileştirmeye devam etmeliyiz. TGSD olarak depremin ilk gününden itibaren bölgeye yardım elimizi uzattık. “Geçtiğimiz nisan ayında Adıyaman’da açılışını yaptığımız 310 konteynerlik yaşam merkezimizde ağırladığımız vatandaşlarımız kalıcı konutlara geçiş yapana kadar desteğimizi sürdüreceğiz” dedi.
“ÜLKE GENELİNDE YÜZDE 12,5, DEPREM BÖLGESİNDE YÜZDE 14,2 İSTİHDAM KAYBI YAŞADIK.”
Deprem felaketinin yaşandığı bölgenin hazır giyim bölümünün kalelerinden biri olduğunu belirten Kaya, “Depremin ardından geçen yılda istihdamdan üretime her alanda ciddi kayıplar yaşadık. Aslında bölgedeki işyeri sayısında ciddi bir değişiklik yaşanmadı. Bölgede 2022 yılı sonu itibarıyla 1.366 hazır giyim üreticisi bulunurken, 2023 yılı sonunda bu sayı 1.300’e düştü. Firma sayısı en çok Malatya, Adıyaman ve Hatay’da azaldı. Ancak şirket sayısındaki azalma yüzde 5’in altında kalırken, istihdam yüzde 40 azalarak 143 binden 90 bine geriledi. Sektördeki toplam istihdamın yüzde 19,7’si şok bölgesinde yer alırken bu pay yüzde 14,2’ye geriledi. İstihdamın en çok azaldığı iller ise Malatya ve Adıyaman oldu. Bu düşüşte deprem nedeniyle yaşadığımız kayıp ve göçün yanı sıra geçen yıl ülke genelinde şubemizdeki istihdamın yüzde 12,5 oranında azalmasının da büyük etkisi var” dedi.
“ÜRETİM YARIYA AZALDI, KAPASİTE MAKSİMUM YÜZDE 40’A ÇIKTI”
Depremin hazır giyim üretimi ve kapasitesine etkisine değinen Kaya, şöyle devam etti; “2022 verilerine göre depremden etkilenen 11 ilimiz, yıllık 352 bin ton üretimle ülkemizin toplam hazır giyim üretiminin yüzde 8,9’unu karşıladı. 2023 yılında 11 ilin üretimi yaklaşık yüzde 50 azalarak 175 bin tona gerilerken, toplam üretim içindeki payı da yüzde 4,5 oldu. Bu dönemde Türkiye’nin toplam üretimi yüzde 3 düşüşle 3,85 milyon tona geriledi. Öte yandan bölgede deprem öncesinde yüzde 75 olan kapasite kullanımı 2023 yılının ilk çeyreğinde yüzde 10’a geriledi. “Kapasite kullanım oranı ikinci çeyrekte yüzde 20 olmasına rağmen üçüncü çeyrekte yüzde 30 oldu.” Son çeyrekte ise yüzde 40’lık bir oranla deprem öncesine göre hala çok gerideyiz.”
“EN BÜYÜK İHRACAT KAYIPLARI KAHRAMANMARAŞ, HATAY VE DİYARBAKIR’DA”
İhracat rakamlarını anlatan Kaya, şöyle konuştu: “2023 yılında bir önceki yıla göre yüzde 9,2 düşüşle 19,2 milyar dolar ihracat yapan Türk hazır giyim sektörü, deprem bölgesinde de yüzde 11’lik bir düşüş yaşadı. Buna göre 2022’de 541 milyon dolar olan deprem bölgesine ihracat, 2023’te 482 milyon dolara geriledi. “Bölgede ihracatın en çok azaldığı iller Kahramanmaraş, Hatay ve Diyarbakır oldu.”
“FİNANSAL KURUMLARIN DESTEĞİNE VE KAMU DÜZENLEMELERİNE İHTİYAÇ VAR”
Türk hazır giyim sektörünün 2023 yılında yaşadığı kaybın ardından bu yılın ikinci yarısında toparlanma sürecine gireceğini öngördüklerini belirten TGSD Lideri Kaya; “Tüm bölgelerimizde olduğu gibi deprem bölgesinde de üreticilerimizin toparlanması için çeşitli desteklere ihtiyaç var. Öncelikle finansmana ve krediye erişimde yaşanan zorluklar çarkların dönmesini zorlaştırıyor. Sektörün en önemli ihtiyaçlarından biri olan ihracat kredilerinde yeterli ve uygun koşullar sağlanamıyor. Ayrıca ihtiyaç sahibi firmalar mevcut kredi borçlarının yeniden yapılandırılmasını bekliyor. Özetle bölgemizin yeniden ayağa kalkabilmesi için finans kuruluşlarının desteğine, kamuoyunun ise düzeltici düzenlemelere ihtiyacı var. “Bu düzenlemeler depremin ilk aşamalarından bu yana devam eden nitelikli istihdam sorununun çözümüne değerli katkı sağlayacaktır.”
